Sitemize üye olarak beğendiğiniz içerikleri favorilerinize ekleyebilir, kendi ürettiğiniz ya da internet üzerinde beğendiğiniz içerikleri sitemizin ziyaretçilerine içerik gönder seçeneği ile sunabilirsiniz.
Zaten bir üyeliğiniz mevcut mu ? Giriş yapın
Sitemize üye olarak beğendiğiniz içerikleri favorilerinize ekleyebilir, kendi ürettiğiniz ya da internet üzerinde beğendiğiniz içerikleri sitemizin ziyaretçilerine içerik gönder seçeneği ile sunabilirsiniz.
Üyelerimize Özel Tüm Opsiyonlardan Kayıt Olarak Faydalanabilirsiniz
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI’NA BAKIŞ: DOĞU BALKANLAR VE AVRUPA
Mustafa Metin KAŞLILAR
Bursa Uludağ Üniversitesi, Tarih Yüksek Lisans
Giriş
Rusya 24 Şubat 2022 tarihinde öncesinde Luhansk ve Donetsk Cumhuriyetlerinin bağımsızlığını tanıyarak ardından ise “Özel Askeri Operasyon” ile Ukrayna’ya askeri birliklerini sokarak işgal girişimine başlamıştır. Rusya’nın bu hamlesi dünya çapında hoş karşılanmamış ve hem Avrupa Birliği (AB) ülkeleri hem Amerika Birleşik Devletleri (ABD) hem de İngiltere bu işgal girişimine karşı yoğun tepki göstermişler ve ekonomik yaptırımları hayata geçirmişlerdir. Savaşın başından itibaren birçok alanda engelleyici yaptırımlar yapılsa da Rusya’yı ekonomik bir darboğaza itmeyi sağlayamamıştır. Zira bunda etkili olan AB ülkelerinin yoğun Petrol ve Doğalgaz ihtiyacıdır. Bu ihtiyaç ise Rusya’ya bağımlı bir şekilde gelişmektedir. Bir diğer sorun ise Ukrayna’ya yapılan askeri ve mali yardımlardır. Sadece ABD’nin Ukrayna’ya mali yardımı geçtiğimiz senenin eylül ayı itibariyle 45 milyar dolar olmuştur. 2024 Şubat ayının başında ise AB ülkeleri 50 Milyar dolarlık bir mali yardımda bulunma kararı almışlardır. Bu yardımların yanında Rusya’ya karşı Ukrayna’ya üst düzey askeri yardımlarda sağlanmış ve bu yardımlarla Rusya’ya karşı bir direnme gücü oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu yardımların ve yaptırımların en önemli beklentisi Rusya’nın tükenmesinin beklenmesi ve geri çekilmesini amaçlamıştır fakat durum tam aksine gelişmiştir. Rusya mali açıdan düşme yaşamadığı gibi askeri hareketliliğini Ukrayna’da arttırmış ve ilerlemeler sağlamış ve Ukrayna ordusunu ileri püskürtmeyi başarmıştır. Savaşın gidişatı uzun süredir devam etse de Rusya’nın amacı AB içinde Ukrayna konusundan bir ihtilaf çıkmasını beklemek aynı zamanda ABD’nin mali kaynaklarını bir zamandan sonra aktarmayacağı yönünde gelişmektedir. Rusya bu sayede bir gün tükeneceğine inandığı AB ve ABD-İngiltere Blokunun Rusya’nın şartlarını kabul edeceğini düşünmektedir. Peki 2024 yılı itibariyle savaşın gidişatı ne şekilde devam etmektedir ve hangi bölgelerde çatışmaların yoğunluğu artmaktadır. Bu analizde gün gün 2024 yılının başından itibaren çatışmaların seyrini inceleyeceğiz.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve Ocak Ayında Gelişmeler
4 Ocak 2024 tarihinde Rusya sınır bölgesi olan Belgorod Bölgesinde birçok şehre Ukrayna Askeri Birlikleri tarafından bir çeşit havan topu saldırısı, çok namlulu roketatar ve İHA saldırıları düzenlenmiştir. Bölge valisi olan Vyaçeslav Gladkov bölgede yapılan saldırılar sonucu birçok kişinin yaralandığını ve birçok kurumun zarar gördüğünü iletmiştir. Rusya sınırının içinde kalan bölgelere yapılan saldırılar sonucu ise Belgorod bölgesinin merkezinde kalan evlerde zarar oluştuğu görülmüştür.
Çatışmaların yoğun olduğu Luhansk ve Donetsk bölgelerinde çatışmalar devam etmiştir. Harkov bölgesinde Rus Batı Askeri Grubu birlikleri topçu kuvvetlerinin desteği ile Ukrayna Askeri Birliklerini geri püskürtmüştür. Luhansk bölgesinde Kremmina şehirinde ise Rus Hava Savunma Sistemleri Ukrayna’ya ait birkaç İHA düşürmeyi başarmıştır. Luhansk bölgesinde Rus Merkez Askeri Grup Birlikleri yine topçu kuvvetlerinin desteği ile Ukrayna 100. Bölgesel Savunma Tugayı’nın birliklerini geri püskürtmüştür. Serebryanskoye Orman Bölgesindeki çatışmalarda ise Rus Merkez Askeri Grup Birlikleri Ukrayna Ulusal Muhafızları 5. Tugay birliklerini geri püskürtmüş ve ilerleme sağlamıştır.
Spornoye bölgesinde Rus Güney Askeri Grup Birlikleri hava ve topçu kuvvetlerinin desteği ile Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin askeri gücü ve teçhizatını vurmuştur. Aynı zamanda Rus birlikleri bu bölgede Ukrayna’ya ait birkaç İHA düşürmeyi başarmıştır. Bogdanovka, Krasnoe, Kleşeyevka, Andreyevka bölgelerinde Rus Askeri Birlikleri Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine ait birçok teçhizatı etkisiz hale getirmiştir. Gorlovka bölgesinde Ukrayna Silahlı Kuvvetleri kente 34 adet top mermisi ateşlemiştir. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri bölgede aynı zamanda Yasinovataya, Makeyevka ve Donetsk’te birçok yeri bombalamıştır. Rusya’nın Donetsk bölgesinde ise iki noktada daha başarı sağladığını söyleyebiliriz. Bu bölgeler Georgiyevka ve Novomihaylovka bölgeleridir. Bu bölgelerde Rus Doğu Askeri Grubu Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin 46. Hava Aracı Tugayı ve 127. Bölgesel Savunma Tugayı’nın birliklerini ve Stromayorskoe bölgesinde 79. İndirme ve Saldırı Tugayını geri püskürmüştür.
Rus Doğu Askeri Grubu birlikleri Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 128. Bölgesel Savunma Tugayı’nı geri püskürtmüş ve ilerleme sağlamıştır. Rabotino’da ise Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 65. MekanizeTugayı geri püskürtülmüştür. Kamenskoye bölgesinde Rus Askeri Birlikleri Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 128. Dağ Saldırı Tugayını geri püskürtmeyi başarmıştır. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Herson bölgesinde birçok noktayı topçu sistemleri ile vurmuştur. Bu saldırılar sonucu Ukrayna ordusu birçok şehrin bu bölgede sivil altyapısını da çökertmeyi başarmıştır. Aynı zamanda Rus birlikleri Ukrayna Ordusuna ait olan birçok İHA’yı bölgede düşürmeyi başarmıştır. Rusya aynı zamanda Kirovograd bölgesinde bir Ukrayna sanayi tesisini vurmuştur.
8 Ocak 2024 tarihinde Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Rusya sınır bölgesi içinde kalan Belgorod bölgesini vurmaya devam etmiştir. Herhangi bir yaralanma ve hasar olayına rastlanmamıştır. Ukrayna aynı zamanda bu bölgeye İHA ile de taciz etmeyi sürdürmektedir. Harkov bölgesinde çatışmalar devam etmiş ve Sinkovka’da Rus Askeri Grubu Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin taarruz grubunu geri püskürtülmüştür İvanovka bölgesinde de aynı şekilde Ukrayna Askeri Kuvvetleri taarruz grupları geri püskürülmüştür. Donetsk bölgesinde ise Ternı’da Rus Batı Askeri Grubu Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin taarruz grup saldırılarını geri püskürtmüştür. Rus Merkez Askeri Grubu ise Donetsk bölgesinde yoğun olarak Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan ve teçhizat gücünü bombalamıştır. Ukrayna Birlikleri Donestk karşı saldırıları kapsamında ise birçok bölgeyi bombalamıştır. Avdeyevka’da ise 8 Ocak itibariyle çatışmalar sürmektedir. Novomihaylovka’da ise Rus Doğu Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 79. Hava Saldırı Tugayının insan gücünü vurdu. Rus Hava Savunma Sistemleri ise bu bölgede birçok İHA düşürmüştür.
Zaporojye bölgesinde ise Rus Doğu Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin saldırılarını püskürtmüştür. Novopokrovka, Rabotino bölgelerinde iseRus ordu grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücünü vurmuştur. Herson Bölgesinde ise Mihaylovka, Sablukovka, Kaçkarovka, İvanovka bölgelerinde Dinyeper Askeri Grubu birimleri Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü ve teçhizatını vurmuştur. Ukrayna Ordusu ise Herson bölgesinde birçok bölgeyi bombalamıştır. Ukrayna İHA’ları aynı zamanda Rusya sınırları içinde yer alan Bryansk bölgesinde birçok keşif yapmıştır.
9 Ocak 2024 tarihinde Rusya sınırları içindeki Bryansk Bölgesi, Belgorod Bölgesinde ve Kursk Bölgesinde Ukrayna Ordusu İHA’ları Rusya tarafından düşürülmüştür. Aynı zamanda Kursk bölgesinde Ukrayna tarafından hava saldırıları yaşanmıştır. Harkov’da Pesçanoye, Sinkovka bölgelerindeRus Batı Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü ve teçhizatını vurmuştur. Krivoşeyevka bölgesinde ise Ukrayna’ya ait birçok İHA düşürülmüştür. Donetsk bölgesinde ise Rus Merkez Torskoye’da Rus Güney Askeri Grubu ise Bogdanovka ve Kleşeyevka’da Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü ve teçhizatını vurmuştur. Krasnoarmeysk’de ise Rus birlikleri, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 31. Mekanize Tugayının mühimmat deposunu imha etmiştir. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ise Donetsk bölgesine birçok saldırı gerçekleştirmiştir. Avdeyevka kentinde ise çatışmalar devam etmektedir. Zaprojye bölgesinde ise Rus Doğu Askeri Grubu birimleri hava, topçu ve çoklu roketatar sistemlerinin desteğiyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 127. Bölgesel Savunma Tugayının taarruz gruplarının iki saldırısını püskürtmüştür. Aynı zamanda bu bölgede Rus birlikleri Ukrayna Ordusuna ait birçok teçhizat ve insan gücüne zarar vermiştir. Herson bölgesinde ise Ukrayna Ordusu birçok kenti ateş altına almıştır.
10 Ocak 2024 Ukrayna Ordusu Rusya sınırları içinde birçok kenti havan mermisi ile saldırı gerçekleştirmeye devam etmiştir. Harkov bölgesinde Sinkovka kentinde Rus Batı Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin taarruz gruplarının saldırısını püskürtmüş ve ilerleme sağlamıştır. Luhansk ve Donetsk bölgelerinde Rus Güney Askeri Grubu Ukrayna Ordusuna ait insan gücü ve teçhizatı bombalamaya devam etmiştir. Ukrayna Ordusu da aynı şekilde Donetsk bölgesine saldırı yapmıştır. Donetsk bölgesinde aynı zamanda Novomihaylovka kentinde Rus Doğu Askeri Grubu birimleri hava, topçu ve çoklu roketatar sistemlerinin desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 79. Hava Saldırı ve 72. Mekanize tugaylarının iki saldırısını püskürtmüştür
Zaprojye Bölgesinde Rabotino kentinde Rus ordu grubu birimleri topçu desteğiyle, Ukrayna Ulusal Muhafızları 3. Tugayının taarruz gruplarının saldırısını püskürtmüştür. Novoprokolovka kentinde ise Rus Doğu Askeri Grubu birimleri topçu desteğiyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 117. Mekanize ve 128. Dağ Saldırı tugaylarının insan gücünü vurmuştur. Bu bölgede aynı zamanda Ukrayna İHA’sı düşürülmüştür. Herson Bölgesinde ise Ukrayna Ordusu birkaç bombalama yapmış ve saldırı ateşleri icra etmiştir. Tyaginka kentinde ise Rus Dinyeper Askeri Grubu birimleri Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü ve teçhizatını vurmuştur. 11 Ocak 2024 tarihinde Ukrayna Ordusu her zaman olduğu gibi Rusya sınırları içinde olan bölgelere havan saldırıları yapmıştır. Bu saldırılarda Rus kaynaklarına göre herhangi bir yaralanma ve hasar bulunmamıştır. Harkov Bölgesinde Sinkovka kentinde Rus Batı Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 32. Mekanize Tugayının taarruz gruplarının 4 saldırısını püskürtmüştür. Donetsk ve Luhanks bölgelerinde ise RusBatı ve Merkez Askeri Grup Birimleri Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü ve teçhizatını vurmuştur. Ukrayna Ordusu karşı saldırılarda Donetsk ve Luhanks bölgesinde birçok saldırı gerçekleştirmiştir Avdeyevka’da ise çatışmalar sürmektedir.
Zaporojye Bölgesinde Verbovoye kentinde ise Rusya Savunma Bakanlığı, Novorossiysk hava indirme birliklerinin ağır ateş altında Ukrayna birliklerinin yerleşim yerinin yakınındaki mevzilerini ele geçirdiğini bildirmiştir. Herson Bölgesinde ise Ukrayna Ordusu topçu ateşleriyle saldırı düzenlemiştir. 12 Ocak 2024 günü ise Ukrayna Rusya sınır bölgelerini havan mermileri ile taciz etmeye devam etmiştir. Aynı zamanda Rusya sınırları içinde birçok Ukrayna Ordusuna ait İHA düşürülmüştür. Donetsk bölgesinde Avdeyevka’da ise çatışmalar yoğunlaşmış ve devam etmektedir. Ukrayna Ordusu ise bu bölgeleri yoğun ateş altına almıştır. Zaporojye bölgesinde ise “Rusya ile Birlikteyiz” hareketinin lideri Vladimir Rogov, Ukrayna birliklerinin kente füze saldırısı düzenlediğini bildirmiştir. Herson bölgesini ise Ukrayna Ordusu yoğun ateş altına almış ve bölge topçu birlikleri tarafından bombalanmıştır.
15 Ocak 2024 günü Ukrayna Rusya sınırlarını havan topları ile vurmaya devam etmiştir. Havkov bölgesinde Sivkonka’da Rus Batı Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 60. Mekanize Tugayının taarruz gruplarının saldırısını püskürtmüştür. Aynı zamanda Rus birlikleri Harkov’da Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin teçhizat yeteneklerini bombalamıştır. Luhanks bölgesinde ise Çervonaya Dibrova’daRus Merkez Askeri Grubu birimleri hava ve topçu desteğiyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 63. Mekanize Tugayının taarruz gruplarının saldırısını püskürtmüştür. Bu bölgede birçok Ukrayna Ordusuna ait İHA düşürülmüştür. Donetsk bölgesinde ise Avdeyevka kentinde çatışmalar sürmektedir.Kurahovo’da Rus birlikleri, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 46. Hava Araçları Tugayının füze ve topçu silah deposunu vurmuştur.
Zaprojye bölgesinde ise Rus ordu grubu birimleri topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü ve teçhizatını vurmuştur. Herson bölgesi ise Ukrayna Ordusu tarafından bombalanmış ve silah atışları yapılmıştır. 16 Ocak 2024 tarihinde Ukrayna Ordusu Rusya sınırı içindeki saldırılarına devam etmiştir. Belgorod bölgesindeBölge Valisi Vyaçeslav Gladkov, hava savunma sisteminin kent üzerinde Ukrayna’ya ait uçak tipi bir insansız hava aracını düşürdüğünü bildirdi. İki müstakil ev hasar gördü. Yaralanan olmamıştır. Voronej bölgesindeiseRusya Savunma Bakanlığı, hava savunma sistemlerinin Voronej bölgesi üzerinde Ukrayna’ya ait 5 İHA’yı imha ettiğini ve 3 İHA’yı da ele geçirdiğini bildirmiştir. Vali Aleksandr Gusev, İHA’lardan bazılarının Voronej üzerinde vurulduğunu açıklamıştır. 3 apartmandaki 35 daire hasar görmüştür. Donetsk Bölgesinde Yampolovko’da Rus Merkez Askeri Grubu birimleri topçu desteğiyle, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin saldırılarını püskürtmüştür. Vesyoloye’de Rus Güney Askeri Grubu birimleri topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin taarruz gruplarının saldırısını püskürtmüştür. Bogdanovka’da ise Rus Güney Askeri Grubu birimleri topçu desteğiyle Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin taarruz gruplarının saldırısını püskürtmüştür. Avdeyevka’da ise çatışmalar devam etmektedir. Ukrayna Ordusu ise Donetsk’de birçok yeri bombalamıştır. Herson bölgesinde ise Ukrayna Ordusu yoğun bombardıman gücünü tutmaktadır. Fakat iki İHA’sı da düşürülmüştür.
Sonuç
20 Ocak 2024 tarihi dışında Ukrayna Ordusu Rusya sınırları içinde havan toplarını kullanmış ve İHA ile de zarar vermeye çalışmıştır. 1 Şubat’a kadar geçen süre içinde birçok bölgede Rus Birlikleri Ukrayna Silahlı Kuvvetlerini geri püskürtmeyi başarmıştır. Ukrayna Ordusu Herson bölgesinde ise topçu ateşlerini etkin bir biçimde kullanabilmektedir. 1 Şubat 2024 tarihinden bugüne kadar geçen süre içinde ise Ukrayna Ordusu Rus birlikleri karşısında taarruz gücünü sağlayamamıştır. Rus birlikleri özellikle Luhanks ve Donetsk bölgesinde çoğu taarruzu geri püskürtmeyi başarmıştır. Aynı zamanda Rus birlikleri Ukrayna ordusuna ait olan birçok İHA düşürmüş ve insan gücüne ve teçhizatına büyük oranda da zarar vermiştir. Avdeyevka kentinde ise çatışmalar bugünlerde sürmeye devam etmektedir. Bu bölgede taarruz gücüne ulaşamayan Ukrayna zaiyatlarını arttırırsa geri çekilmesi de muhtemel gözükmektedir zira Ukrayna Ordusu taarruz aşamasında birçok zayiat vermektedir. İlave olarak Ukrayna Ordusunun birçok gelişmiş silaha ihtiyacı olduğu da gözükmektedir. Ukrayna’nın başarı şansı yüksek oranda mali durumuna ve silah gücüne bağlı olarak gelişecektir. Rusya ise genel olarak Ukrayna Ordusunun taarruz hareketlerini engellemeyi başarmıştır ve gözle görülür bir ilerleme sağlamıştır. Rusya ilerleyen dönemlerde de taarruzları durdurma yeteneğini kullanıp kısmi ilerlemeler sağlamaya devam edecektir. Buradaki amaç Ukrayna Ordusunutaarruz saldırılarını arttırıp hem fazla zaiyat vermesini sağlamak hem de tükenmesini beklemektir. Ukrayna Ordusu’nun bölgede geri çekilmeye başlaması ve gücünü tüketmesi hem Ukrayna Devlet yönetimine zarar verecek ve bir başarısızlık olarak algılanacak hem de Rusya Ukrayna’da bir yönetim değişikliğini sağlayabilecektir. Burada önemli olan ABD VE AB ülkelerinin savaşa sponsor olmaya devam edip etmemesi olacaktır. İlave yakın zamanda ABD seçimlerinde değişikliğin olması da Rusya’nın beklediği siyasi durumlardan birini oluşturmaktadır. Rusya ilave olarak savaş sonrası durumu da kontrol etmekte zorlanmak istememektedir.
Kaynakça
Sputnik, “Özel Askeri Harekât”, https://sputniknews.com.tr/20230125/rusya-silahli-kuvvetlerinin-ukraynadaki-ozel-askeri-operasyonunun-interaktif-haritasi-1066069763.html
Yorum Yaz